تمرکز؛ گمشده‌ی واقعی موقع درس خوندن
16 خرداد 1404
24 بازدید
نمی‌دونم برای تو هم پیش اومده یا نه؛ نشستی درس بخونی، ولی بعد از ۱۰ دقیقه می‌فهمی ۸ دقیقه‌ش رو زل زدی به یه نقطه یا رفتی تو فکر چیزای دیگه. من خیلی اینو تجربه کردم.
تا یه مدت فکر می‌کردم مشکل از منِ؛ که آدم درس‌خوندن نیستم. ولی کمکم فهمیدم قضیه چیز دیگه‌ست: تمرکز.
تمرکز چیزی نیست که فقط با اراده بیاد. یه مهارته. باید ساختش، تمرینش کرد، نگهش داشت. اینجا چندتا چیز واقعی رو باهات درمیون می‌ذارم که توی زندگی خودم واقعاً کمکم کردن.
۱. همه‌چی از محیط شروع می‌شه
هیچ‌کس توی یه اتاق پر از صدا و نوتیفیکیشن و آدم‌هایی که میرن و میان، نمی‌تونه با کیفیت درس بخونه. مغز ما آنتن داره. تا یه صدای کوچیک میاد، پرت می‌شه.
اگه بخوای واقعا متمرکز شی، باید محیطتو درست کنی.
یه جای ثابت، خلوت، بدون موبایل. حتی اگه گوش‌گیر ساده داشته باشی، کمک می‌کنه.
من یه گوش‌گیر ساده خریدم، همون اولیه‌ها، فکر نمی‌کردم انقدر فرق داشته باشه. اما تمرکزم واقعاً بهتر شد. چون دیگه ذهنم کمتر پَرت می‌شد.
۲. مغز رو به تیکه‌های کوچیک عادت بده
مغز نمی‌تونه یک ساعت مداوم با کیفیت بالا کار کنه. ولی می‌تونه توی بازه‌های کوتاه، فوق‌العاده باشه. من یه قانون ساده پیدا کردم:
۲۵ دقیقه مطالعه – ۵ دقیقه استراحت
(یا اگه خواستی: 50 به 10)
اسمش روش پومودوروئه. ولی اسمش مهم نیست، مهم اینه که جواب می‌ده. مغز یاد می‌گیره توی اون ۲۵ دقیقه جدی باشه چون می‌دونه استراحتش نزدیکه.
۳. موبایل؟ یه قاتل تمرکز واقعی
این یکی رو همه می‌دونیم. اما عمل نمی‌کنیم.
کافیه یه بار وسط خوندن گوشیت نوت بده. حتی جواب هم ندی، حتی اگه فقط نگاش کنی... مغزت درگیرش می‌شه.
من یه تصمیم گرفتم: موقع درس، گوشی‌مو می‌ذارم توی یه اتاق دیگه. نه روی میز، نه توی جیب، نه کنار دست.
واقعاً جواب داد. حتی اگه اولش سخته، بعدش عادت می‌کنی.
۴. برای تمرکز باید هدف داشته باشی
تمرکز بدون هدف نمی‌مونه. یعنی چی؟
یعنی اگه ندونی قراره چی رو بخونی، تا کجا پیش بری یا آخرش چه خروجی داشته باشی، ذهنت سرگردون می‌شه.
قبل از شروع، فقط یه دقیقه وقت بذار و دقیق بنویس:
- چی می‌خوای بخونی؟
- تا کجا؟
- با چه کیفیتی؟
- تست هم داری یا نه؟
مثلاً:
«ادبیات فصل آرایه‌ها، تا صفت و مضاف‌الیه، بعدش حل ۱۰ تست از گزینه دو.»
این یعنی مغز می‌دونه کجا شروع می‌شه و کجا تموم.
۵. تمرکز یه مهارته، نه یه اتفاق
من همیشه فکر می‌کردم تمرکز یه چیز ذاتیه. بعضیا دارن، بعضیا ندارن.
اما بعداً فهمیدم اشتباه می‌کردم. تمرکز مثل ماهیچه‌ست. هر چی بیشتر تمرینش کنی، قوی‌تر می‌شه. هر بار که ذهنت می‌پره و تو برش می‌گردونی، یعنی یه بار دیگه تمرینش کردی.
و این برگشتن‌ها خیلی مهم‌تر از «بی‌نقص موندن» توی تمرکز هستن.
۶. وسواس در تمرکز نداشته باش!
گاهی فکر می‌کنی باید صددرصد متمرکز باشی، یه لحظه حواست پرت شد، سریع ناامید می‌شی. ولی خبر خوب اینه که هیچ‌کس تمرکز مطلق نداره.
پرت شدن طبیعیه. مهم اینه که چقدر سریع برگردی. اگه ذهنت ۵ بار پرید ولی ۵ بار برگردوندیش، تو بردی.
و در آخر...
تمرکز حین درس خوندن یه معجزه نیست، یه مهارته.
با محیط مناسب، مدیریت موبایل، بازه‌های کوتاه، هدف مشخص و تمرین ذهنی، کمکم ذهنت یاد می‌گیره که وسط خوندن نپره این‌ور و اون‌ور.
از همین امروز امتحانش کن. نه برای همیشه. فقط برای ۲۵ دقیقه. بعد ببین چه تغییری می‌کنی.
