چرا مغز ما به پیگیری روند پیشرفت اعتیاد دارد؟

29 تیر 1404

49 بازدید


آیا تا حالا بعد از تیک زدن یک کار از لیست وظایف روزانه‌ات احساس رضایت خاصی را تجربه کردی؟
یا وقتی نمودار پیشرفتت را نگاه می‌کنی و می‌بینی چند روز پشت‌سر هم تمرین کردی، حس موفقیت گرفتی؟

این حس فقط تصادفی نیست. پشتش یک داستان جالب علمی وجود دارد که می‌تواند رمز موفقیت در درس خواندن باشد.

مغز ما عاشق حس تکمیل شدن است

مغز انسان به‌طور طبیعی به حس «پیشرفت» حساس است.
وقتی کاری را به پایان می‌رسانیم، مغزمان دوپامین آزاد می‌کند؛ هورمونی که حس رضایت، لذت و انگیزه ایجاد می‌کند.

چرا این موضوع مهم است؟

چون اگر این سیستم را درست بشناسی، می‌توانی به جای اینکه درس خواندن را کار سخت و خسته‌کننده ببینی، آن را به یک بازی جذاب تبدیل کنی.
بازی‌ای که هر بار انجامش می‌دهی، مغزت جایزه‌ات را آماده می‌کند.

پیگیری پیشرفت = انگیزه بیشتر

مطالعات روانشناسی می‌گویند:
آدم‌هایی که روند پیشرفت خودشان را پیگیری می‌کنند، ۲ تا ۳ برابر بیشتر از بقیه به هدف‌هایشان می‌رسند.

این موضوع فقط برای ورزشکارها یا کارآفرین‌ها نیست؛ برای دانش‌آموزها هم دقیقا صدق می‌کند.

یک مثال ساده:

فرض کن هر شب فقط ۱۰ دقیقه وقت می‌گذاری و در اپلیکیشن «رتبه» ثبت می‌کنی که امروز چقدر درس خوندی یا چه کاری انجام دادی.

همین کار ساده، به مغزت می‌گوید:
«آفرین! تو داری پیشرفت می‌کنی.»
و این یعنی مغزت دوست دارد فردا هم این روند را ادامه بدهی.

مغز، دوست ندارد زنجیره‌ات قطع شود

یک نکته جالب دیگر:
مغز انسان از این‌که «روند مثبتش» قطع شود، بدش می‌آید.

حتماً شنیدی که بعضی‌ها می‌گویند:

«من ۱۰ روزه هر شب دارم زبان می‌خونم؛ حیفم میاد این زنجیره قطع بشه.»

این هم به همون سیستم دوپامین برمی‌گردد.
هر بار که یک روز جدید را به زنجیره موفقیتت اضافه می‌کنی، مغزت بهت پاداش می‌دهد.
و وقتی زنجیره‌ات قطع می‌شود، یک حس ناراحتی خاص به وجود می‌آید.
این ناراحتی هم بخشی از انگیزه برای ادامه دادن است!

اپلیکیشن «رتبه» چطور از این ویژگی استفاده می‌کند؟

اپلیکیشن «رتبه» دقیقاً برای همین طراحی شده:
تا بهت کمک کند روند درس خواندنت را هر روز ثبت کنی و به شکل تصویری پیشرفتت را ببینی.

چند قابلیت کلیدی در «رتبه»:

  • ثبت روزانه مطالعه و فعالیت‌ها
  • مشاهده نمودار پیشرفت هفتگی و ماهانه
  • بررسی وضعیت پیوستگی (آیا زنجیره‌ات را حفظ کردی؟)
  • دریافت بازخورد از مشاور و خودت

این ابزارها باعث می‌شوند مغزت همیشه در حال گرفتن پاداش‌های کوچک باشد و به مسیر ادامه بدهی.

بدون انگیزه هم می‌شود ادامه داد

همه‌ی ما روزهایی داریم که انگیزه نداریم.
ولی وقتی یک سیستم پیگیری داشته باشی، حتی در روزهای بی‌حوصله هم احتمال ادامه دادن خیلی بیشتر می‌شود.

چرا؟

چون به خودت می‌گویی:
«حالا که این همه روز را ثبت کردم و زنجیره‌ام حفظ شده، حیفه که امروز رو خراب کنم.»

برنامه‌ریزی، ولی بدون وسواس

بعضی‌ها فکر می‌کنند برنامه‌ریزی یعنی سخت‌گیری زیاد؛ ولی این درست نیست.
برنامه‌ریزی خوب یعنی دقیقاً بدانی الان در چه مرحله‌ای هستی، ولی وسواس به خرج ندهی.

در «رتبه» می‌توانی:

  • برنامه‌ات را بنویسی
  • روندت را ثبت کنی
  • بعد هم تحلیل کنی که آیا نیاز به تغییر داری یا نه

جمع‌بندی: با مغزت رفیق شو

اگر یاد بگیری که سیستم پاداش مغزت چطور کار می‌کند، می‌توانی از آن به نفع خودت استفاده کنی.
درس خواندن را به یک بازی تبدیل کن؛
بازی‌ای که هر بار با ثبت روند پیشرفتت، مغزت بهت یک حس خوب می‌دهد.

همین امروز شروع کن!

اپلیکیشن «رتبه» برای همین طراحی شده:
تا مسیرت را واضح ببینی و انگیزه‌ات را حفظ کنی.

www.rotbe.org